Quite boring, don't you think?Samenvatting:
“Linguistic Landscape and Minority Languages”
Auteurs: J. CENOZ & Durk GORTER1. InleidingMeertaligheid kan geanalyseerd worden vanuit het perspectief van het taallandschap (alle talige elementen die men op straat kan vinden, en die een informatieve of symbolische functie hebben). Dit artikel gaat over het verband tussen taallandschap en de sociolinguïstische context. Dit is een vergelijking tussen het gebruik van verschillende talen in het taallandschap van een winkelstraat in Donostia (San Sebastian, in Baskenland) en dat van zo’n straat in Ljouwert-Leeuwarden (Friesland, in Nederland).2. Achtergrond over de taalgroepen
1. Friesland:Ongeveer 94% van de bevolking begrijpt het Fries, 74% kan het spreken, 65% kunnen het lezen en 17% kunnen het lezen. De neiging is dat jongeren steeds meer het Nederlands als moedertaal verwerven. Het gebruik van het Fries (officiële taal) is beperkt tot de familie, het werk en de dorpen, maar het werd minder gebruikt in formele contexten (media, wetten…).
2. Baskenland:Dit gebied ten noorden van Spanje heeft een bevolking van drie miljoen mensen, waaronder 91% zijn Spanjaarden. 22% zijn tweetalig, de rest spreekt alleen Frans of Spaans. In de bestudeerde stad (Donostia) zijn er meer tweetalige mensen: 33%. Het Baskisch is een officiële taal en wordt gepromoot in scholen, maar toch gebruiken slechts 11,9% van de bevolking het Baskisch meer dan het Spaans.
3. Gebruik van het Engels in beide taalgebieden:Er worden lessen Engels gegeven in scholen. In Friesland scoort de kennis van het Engels zeer hoog: 70%. Integendeel is die kennis minder goed in Baskenland.3. Onderzoeksvragen
1. Wat is het relatief gebruik van de verschillende talen in…– Baskenland (Baskisch, Spaans en Engels)?2. Hoe zien de twee- en meertalige tekens eruit?
– Friesland (Fries, Nederlands en Engels)?4. Methodologie– Studie van de corpus van het taallandschap in slechts een straat in Baskenland en een straat in Friesland; elke is 600 meter lang. In totaal werden 975 foto’s genomen, maar 207 verschillende eenheden werden genomen, 104 in Donostia (Baskenland) en 103 in Ljouwert (Friesland).
– De codificatie van de foto’s was moeilijk, dus werd er beslist om een gebouw als “één eenheid van analyse” te nemen. De auteurs namen ook foto’s van piepkleine teksten. Willekeurigheid speelt toch een kleine rol in de codering, maar dit is niet opmerkelijk.
– 16 variabelen werden gebruikt, bv. het soort teken, (het aantal) talen op het teken, top-down tekens vs. bottom-up tekens, enz.
– Beide straten zijn commerciële straten waar de meeste winkels zijn klein (73% in Ljouwert; 78% in Donostia) en dus behoren niet tot een internationale winkelketen.
– Een categorie houdt rekening met graffiti en (niet-)commerciële posters.5. Resultaten
1. Welke zijn de gebruikte talen?a) Aantal talen– Ljouwert: 64% eentalige tekens, 36% tweetalig en 8% drie of meerb) Soort talen
– Donostia: 45% eentalige tekens, 37% tweetalig en 19% drie of meer → minder scherpe verschillen
In beide taalgebieden is er een niet-dominante taal (Baskisch of Fries) en een dominante taal (Spaans of Nederlands) en het Engels als internationale taal.– Niet-dominante taal:• Fries: slechts 3% op z’n eentje, 2% op Fries-Nederlandse tekens en geen op meertalige tekens → Het is een bewijs van de kleine plaats van de geschreven taal in de maatschappij, want het Fries is meestal een gesproken taal.⇒ Grote verschillen tussen de twee steden
• Baskisch: 12% eentalig, 50% tweetalig (alle combinaties van het Fries met een/twee andere taal/talen → Het Baskisch is wel minder gesproken, maar belangrijker als geschreven taal.
– Dominante taal:• Nederlands: aanwezig op 97% van de tekens, waarvan 53% eentalig → Nederlands is de dominante taal in de taallandschap van Ljouwert⇒ Kleinere verschillen
• Spaans: meest courante taal in Donostia (82% van alle tekens, waarvan 36% eentalige tekens)– Engels: klein percentage voor eentalige tekens, maar meer in combinatie met andere talen (37% in Ljouwert en 28% in Donostia).Conclusie: Nederlands en Spaans zijn de dominante talen en dit is weerspiegeld door het taallandschap. Baskisch is een minderheidstaal, maar is toch redelijk aanwezig; dit is niet het geval van het Fries. Engels is belangrijker dan andere vreemde talen.2. Wat zijn de eigenschappen van twee- en meertalige tekens?
a) Eerste taal op het teken– Ljouwert: meestal Nederlands (77%), dan Engels (20%), dan Fries (2%)b) Grootte van de tekst van de taal
– Donostia: meestal Spaans (67%), dan Baskisch (28%), dan Engels (5%)
→ Groot verschil qua de niet-dominante taal en het Engels– Ljouwert: in de meeste gevallen (47%) is de dominante taal groter geschreven ⇔ 3% voor het Friesc) Lettertype
– Donostia: in 58% van de helft van de gevallen is het Spaans groter geschreven, maar toch 14% voor het Baskisch– Ljouwert: de meeste tekens (94%) dragen verschillende lettertypesd) Kwantiteit van informatie
– Donostia: tamelijk gewoon (22%) om dezelfde lettertype te gebruiken– Ljouwert: meer informatie in het Nederlands (72%), weinig complete herhalingen (6%)e) Vertalingen
– Donostia: meer complete herhalingen (15%)– Ljouwert: meestal weinig vertalingen (89%) en wat ambiguïteit (11%: het Fries lijkt op het Nederlands), wegens een “hetzij-hetzij”-beleid (de teksten verschijnen of in het Nederlands of in het Fries), maar als niet alle mensen het Fries kunnen lezen, de meeste documenten zijn in het Nederlands geschreven.
– Donostia: meer vertalingen (66%) wegens het beleid van de toegankelijkheid van alle documenten in beide talen.6. Conclusie– Orde van dominantie van de talen in het taallandschap:• Ljouwert: Nederlands – Engels – Fries– Overeenkomsten tussen de twee steden:
• Donostia: Spaans – Baskisch – Engels• Dominante taal is meer aanwezig qua lettertypegrootte– Verschillen tussen de twee steden:
• Dominante taal komt als eerste op meertalige tekens
• Dominante taal geeft meer informatie• Gebruik van de niet-dominante taal op tekens (meer in het Baskisch wegens taalbeschermingsbeleid)– Spreiding van het Engels:
• Vertalingen meestal in Donostia, heel weinig in Ljouwert
• Meer in het Baskisch geschreven tekens dan in het Fries
→ Bewijs van het verschil tussen de taalbeleiden en het werkelijke effect daarvan in Baskenland.• Engels als communicatietaal en als prestigieuze en moderne taal– Taallandschap heet een informatieve en symbolische functie:
• Gebruik van Engels is prominenter in Ljouwert dan in Donostia, maar daar is het toch niet marginaal (28%)
→ Misschien toont het dat het Frans geleidelijk vervangen door het Engels is in zuidelijke steden.• Informatief: het weerspiegelt de relatieve macht van de verschillende landen
• Symbolisch: het gebruik van een taal om het identiteitsgevoel te benadrukken.
The New Yorker cartoons
6 years ago
1 comment:
I already got a headache reading the beginning. I shall read the whole stuff when I have time (and courage).
Post a Comment